मुख्य सामग्रीवर वगळा

पोस्ट्स

जानेवारी, २०२२ पासूनच्या पोेस्ट दाखवत आहे

माझी शाळा माझे विज्ञान प्रयोग

माझी शाळा माझे विज्ञान प्रयोग समाजाच्य विकासासाठी ,अंधश्रद्धा दूर करण्यासाठी ,संशोधक वृत्ती निर्माण होण्यासाठी ,पर्यावरण संवर्धनासाठी ,प्रदूषण निवारण करण्यासाठी ,वैज्ञानिक दृष्टिकोन निर्माण होण्यासाठी ,निरीक्षणशक्ती वाढविण्यासाठी ,समाजातील अनिष्ठ रूढी दूर करण्यासाठी ,अनुमान व निष्कर्ष काढण्यासाठी ,परिसराविषयी आत्मीयता निर्माण होण्यासाठी ,आत्मविश्वास निर्माण होण्यासाठी विज्ञानातील विविध प्रयोगांचा अतिशय उपयोग होत असतो.त्यासाठी विज्ञान शिक्षक हा प्रयोगशील व कृतिशील असणे महत्त्वाचे असते.विज्ञानातील विविध मूलभूत संकल्पना आणि घटक समजण्यासाठी विविध प्रयोग करून सिद्ध करणे किंवा त्याबाबतची वस्तुस्थिती प्रत्यक्ष कृतीतून समजावून देणे अत्यंत महत्वाचे असते.विज्ञान विषयाचे अध्ययन अध्यापन आनंददायी करून विद्यार्थ्यांमध्ये  विज्ञानातील विविध प्रयोग करण्याची आवड निर्माण करणे तितकेच महत्वाचे असते. यासाठी शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना प्रयोगातून विज्ञानाचे कृतिशील अनुभव दिले पाहिजेत.विज्ञान विषयातील प्रयोगांची इतर विषयांशी सांगड घातली पाहिजे.त्यामुळे विद्यार्थ्यांच्या विज्ञानातील ज्ञानाच्या कक्षा विस्ता...

अनुताई वाघ

आदिवासी भागातील मुलांचे जीवन विकसित करण्यासाठी आयुष्यभर परिश्रम घेणाऱ्या अनुताई वाघ यांचा जन्म १७ मार्च १९१० मध्ये एका गरीब कुटुंबात पुणे येथे झाला.पुणे विभागात प्राथमिक शिक्षण प्रमाणपत्र परीक्षेत त्यांचा प्रथम क्रमांक आला होता.पुढे त्यांनी बी.ए. ची पदवी संपादन केली.अत्यंत चिकाटीने त्यांनी आपले शिक्षण पूर्ण केले.एक दिवस त्यांची शिक्षण तज्ञ व आदिवासी भागातील मुलांसाठी कार्य करणाऱ्या ताराबाई मोडक यांचेशी भेट झाली.त्यामुळे त्यांच्या सहवासात अनुताई वाघ यांना शिक्षण क्षेत्रात महान कार्य करण्याची संधी मिळाली.त्यामुळे त्यांचे जीवन बदलून गेले.ठाणे जिल्ह्यातील बोर्डी येथे ताराबाई मोडक यांनी बाल शिक्षण केंद्र सुरू केले होते. या बाल शिक्षण केंद्रामार्फत बालशिक्षण ,प्रौढ शिक्षण ,आदिवासी शिक्षण यांसारखे उपक्रम उत्कृष्टपणे राबविले जात होते.या कार्यासाठी ताराबाई मोडक यांना प्रामाणिकपणे काम करण्यासाठी मदतनीस म्हणून एखादी व्यक्ती पाहिजे होती.एका शिबिरात त्यांची भेट होऊन ओळख झाली होती.त्यामुळे ताराबाई यांच्या कार्यात मदतनीस म्हणून अनुताई वाघ  या योग्य व्यक्ती मिळाल्या.

विज्ञान प्रयोगातून पर्यावरण संवर्धन व प्रदूषण निवारण

आमच्या शाळेत विद्यार्थ्यांना विज्ञानातील विविध घटकांची संकल्पना विद्यार्थ्यांना समजावी ,विद्यार्थ्यांमध्ये वैज्ञानिक दृष्टिकोन निर्माण व्हावा ,त्यांना विज्ञानातील प्रयोगांची  निर्माण व्हावी , निरीक्षणशक्ती वाढावी ,आत्मविश्वास निर्माण व्हावा ,त्यांच्यातील अंधश्रद्धा व अज्ञान दूर व्हावे ,त्यांना सत्यता पटावी ,वस्तुस्थिती समजावी ,त्यांच्यामध्ये पर्यावरण संवर्धन व प्रदूषण निवारण हे राष्ट्रहिताचे मूल्य रुजावे , त्यांचा सर्वांगीण विकास व्हावा  म्हणून विज्ञानातील विविध  घटकांचे अध्यापन हे आनंददायी पद्धतीने करून विविध प्रयोगांचे कृतिशील अनुभव विद्यार्थ्यांना  वेळोवेळी दिले जातात.विज्ञानातील विविध घटकांवर आधारित विज्ञान प्रयोगांचे अगोदर नियोजन केले जाते.या नियोजनात प्रयोगाचा विषय ,प्रयोगाचे नाव ,दिनांक ,वेळ ,स्थळ , उद्देश ,प्रयोगासाठी लागणारे साहित्य ,प्रयोगाची तपशीलवार कृती ,इतर निरीक्षणे ,निष्कर्ष या बाबींचा समावेश केला जातो.या प्रयोगासाठी शाळेत एका स्वतंत्र वर्गखोलीत विज्ञान प्रयोगशाळा तयार केली आहे.या प्रयोगशाळेत विविध प्रयोग करण्यासाठी विद्यार्थ्यांकडून विज्ञानाचे विविध ...

विज्ञान प्रयोगातून पर्यावरण संवर्धन व प्रदूषण निवारण

माझी शाळा माझे विज्ञान प्रयोग माझ्या शाळेत  विज्ञानातील विविध घटकांची संकल्पना विद्यार्थ्यांना समजावी ,विद्यार्थ्यांमध्ये वैज्ञानिक दृष्टिकोन निर्माण व्हावा ,त्यांना विज्ञानातील प्रयोगांची आवड निर्माण व्हावी , निरीक्षणशक्ती वाढावी ,आत्मविश्वास निर्माण व्हावा ,त्यांच्यातील अंधश्रद्धा व अज्ञान दूर व्हावे ,त्यांना सत्यता पटावी ,वस्तुस्थिती समजावी ,त्यांच्यामध्ये पर्यावरण संवर्धन व प्रदूषण निवारण हे राष्ट्रहिताचे मूल्य रुजावे , त्यांचा सर्वांगीण विकास व्हावा  म्हणून विज्ञानातील विविध  घटकांचे अध्यापन हे आनंददायी पद्धतीने करून विविध प्रयोगांचे कृतिशील अनुभव विद्यार्थ्यांना दिले जातात.विज्ञानातील विविध घटकांवर आधारित विज्ञान प्रयोगांचे अगोदर नियोजन केले जाते.या नियोजनात प्रयोगाचा विषय ,प्रयोगाचे नाव ,दिनांक ,वेळ ,स्थळ , उद्देश ,प्रयोगासाठी लागणारे साहित्य ,प्रयोगाची तपशीलवार कृती ,इतर निरीक्षणे ,निष्कर्ष या बाबींचा समावेश केला जातो.या प्रयोगासाठी शाळेत एका स्वतंत्र वर्गखोलीत विज्ञान प्रयोगशाळा तयार केली आहे.या प्रयोगशाळेत विविध प्रयोग करण्यासाठी विद्यार्थ्यांकडून विज्ञानाचे विव...